Μαθητής

Μαθητής

Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2015

ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΒΙΝΤΕΟΣΚΟΠΕΙ ΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΚΑΛΥΔΩΝΑΣ


Στην  Καλυδώνα βρέθηκαν τη Δευτέρα, 30/11/2015, οι μαθητές της Β΄ τάξης του Γυμνασίου Ευηνοχωρίου, προκειμένου να βιντεοσκοπήσουν τον αρχαιολογικό χώρο.
 Το σχολείο μας, στο πλαίσιο των δράσεων για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού, συμμετέχει ως ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου 2016.Προκειμένου, λοιπόν, να πάρουμε μέρος στην καινούρια πλατφόρμα «Youth4Greece» που δημιουργήθηκε με στόχο να προβάλλει την Ελλάδα μέσα από τα μάτια των παιδών και των εφήβων, επιτρέποντάς τους να δημιουργήσουν αμιγώς πρωτότυπα βίντεο σε σχέση με τα αξιοθέατα του τόπου τους, ανεβήκαμε στην αρχαία Καλυδώνα.
Πολύτιμος αρωγός στο έργο μας η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας. Η μουσειοπαιδαγωγός, κ. Γαβρίνα Δήμητρα, ξενάγησε τους μαθητές στους χώρους της αρχαίας Καλυδώνας όπως το θέατρο, το ηρώο,η υπόγεια ταφική κρύπτη, ο Ιερός Ναός της Αρτέμιδος Λαφρίας, η Ακρόπολη.
Συμπαραστάτης μας και ο φύλακας του αρχαιολογικού χώρου, κ. Μάνθος Γεώργιος.
 Στόχος μας να καλλιεργήσουμε στους μαθητές τις πολύ σημαντικές έννοιες της άμεσης σχέσης του παρόντος με την πολιτιστική κληρονομιά του παρελθόντος, τς πρωτοτυπίας, της πνευματικής ιδιοκτησίας και της συνεργασιμότητας.
Περιηγηθήκαμε στον αρχαιολογικό χώρο της Καλυδώνας. Βιώσαμε την άμεση σχέση μας με τους προγόνους. Νιώσαμε περήφανοι για την πολιτιστική παρακαταθήκη που μας άφησαν. Μείναμε εντυπωσιασμένοι από τον πολιτισμό που μας παρέδωσαν και από τις ελληνικές αξίες που έχουν οικουμενική διάσταση.



Στο θέατρο της αρχαίας Καλυδώνας
Ναός Λαφρίας Αρτέμιδος
Περιηγήση στον αρχαιολογικό χώρο

Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2015

ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 40 ΄΄



          


Ο λαβωμένος αετός το πληγωμένο πόδι
βροχή οι σφαίρες την αυγή η σάρκα του πονεί
η τύχη του κάποιος θα πει το κόκκινο το ρόδι
μπορούσε αν φαλτσάριζε το νήμα να κοπεί

Κόκκινη γάζα με πονάς ξαλάφρωσε λιγάκι
μου βάφεις την καρδούλα μου με κόκκινη μπογιά
άλλαξε χρώμα να χαρείς σε τούτο το κονάκι
γαλάζιο ύφασμα για βρες πληγή να μη πονά

Βουβός το τραύμα να κοιτά συντρόφους μελετάει
καμπάνες πένθιμες ηχούν μετρά τα θυμιατά
μα τι θα πει το τραύμα μου αν πράγματι πονάει
ο άλλος που εχάθηκε το χάρο χαιρετά

Νυστέρι που τη σάρκα μου με ευκολία κόβεις
γράψε με κόκκινη μπογιά ο θάνατος χαρά
δεν με πονάς συνέχισε γιατρέ μη με μαλώνεις
η σκέψη μου ταξίδεψε στις Πίνδου τα βουνά

Γιατρέ μου δέσε γρήγορα στο μέτωπο γυρίζω
να ρίξω νέα ντουφεκιά το τραύμα μου ξεχνώ
κι ας μάθει κείνος ο εχθρός πως σίγουρα βαδίζω
αέρα..! τρέχω κυνηγώ κοιτάτε δεν πονώ

Και συ γιατρέ μου στη σκηνή λάθος κομμάτια ράβεις
κόψε τις γάζες να χαρείς το τραύμα δεν πονεί
κομμάτια που περίσσευσαν ποτέ σου μη τα θάβεις
αν θέλεις ρέψε ύφασμα σημαία γαλανή

ΜΙΜΗΣ Χ. ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟ 40 ΄




                   

Νεκρό το κράνος καταγής ανώνυμο κεφάλι
λείψανο είσαι μη χαθείς το κράτος σου πενθεί
τιμές με δάφνες στόλισμα ανάπηροι και άλλοι
ηρωικό το έπος σου ακέφαλο κορμί

Ένας και δύο και τρεις ίσως και χίλιοι ακόμα
ο φράκτης που στυλώθηκε κορμιά αν αγαπάς
ανώνυμο το φέρετρο το ματωμένο σώμα
σε στάση συ ακίνητος το θύμα σου τιμάς

Αρβύλα μόνη παρακεί πηλίκιο να στέκει
μια χλαίνη που ματώθηκε σημάδια συμφοράς
μια μυρουδιά ένας καπνός η σάρκα του παρέκει
ψάχνεις να βρεις εξήγηση εσύ μα τι χρωστάς

Χακί το χρώμα μπέρδεψε το πράσινο στο δάσος
φοβάσαι τον ανήφορο ο χώρος ιερός
διαβάζεις τα ονόματα ο Γιώργος και ο Νάσος
τους άλλους δεν ξεχώρισες τα σώματα καπνός

Λίγες οι πέτρες συντροφιά μια σιωπή μεγάλη
αχτίδες πένθιμες θαμπές το λάκκο μαρτυρούν
το σθένος ο ηρωισμός η λεβεντιά μια ζάλη
οι σάλπιγγες τη νίκη τους αθόρυβα ηχούν

Σε λίγο θα σκουριάσουνε θ’αλλάξουνε και χρώμα
θα σκεπαστούν από χλωρά λουλούδια τρυφερά
θα ξεχαστούν στην ερημιά σε τούτο δω το χώμα
ανώνυμα ηρωικά της Ελλάδος παιδιά

Κλαρίνου πόνου η φωνή μια μουσική που κλαίει
αδέρφια χωρίς όνομα στο χώμα καταγής
αν το ρωτήσεις θα σου πει με λόγο όπου καίει
γυναίκα χωρίς δάκρυα τα μαύρα θα φορείς

Ονόματα επίθετα σε μάρμαρο γραμμένα
παράσταση μαρμάρινη ηρωική μορφή
στεφάνια που κατάθεσαν σημάδια πονεμένα
ανάπηροι παράσημα και ύμνοι ηρωικοί

Φώτισε φλόγα φώτισε παράταιρο καντήλι
στην εκκλησιά σου άναψε κρυφά ένα κερί
και θάψε κόκαλα αν θες μαρμάρινη η στήλη
θυσία το συναίσθημα θολή κάποια αυγή

Κι όταν τριγύρω οι φωνές σωπάσουνε για πάντα
και δεις τη δόξα να κοιτά με σκέψη τα παιδιά
ζωή που κόπηκε ψηλά εκεί στον ανδριάντα
ένα στεφάνι δάφνινο τον άγνωστο τιμά

Δάφνη εσύ τα φύλλα σου να μένουν ανθισμένα
και ο καρπός σου άπιαστος να πέφτει καταγής
για να σκεπάζει με καημό αυτά τα σκουριασμένα
κράνη με όνομα θα πεις καημός αναπνοής

ΜΙΜΗΣ Χ. ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ

Σάββατο 9 Μαΐου 2015

Εργασίες μαθητριών Μαρίας Λαναρά - Στελιάννας Πάνου & Ελένης Υφαντή για το πολιτιστικό πρόγραμμα με θέμα τη Βαράσοβα






Εργασία της μαθήτριας Παναγιώτας Λαζή για το πολιστικό πρόγραμμα με θέμα τη Βαράσοβα



ΧΛΩΡΙΔΑ - ΠΑΝΙΔΑ Βαράσοβας και της ευρύτερης
περιοχής του Ευηνοχωρίου

Η περιοχή του Ευηνοχωρίου φιλοξενεί  μια τεράστια ποικιλία μορφών ζωής χλωρίδας και πανίδας.



Ο εύφορος  κάμπος του είναι σημαντικό αγροτικό οικοσύστημα, με παρά πολλές γεωργικές καλλιέργειες και  είναι κυκλωμένος από τις εκβολές του Εύηνου, τα νερά της θάλασσας,  την λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και σε κοντινή απόσταση υπάρχει το Όρος Βαράσοβα.

Oι φερτές ύλες του Εύηνου, με τα νερά της θάλασσας έχουν δημιουργήσει ένα υγρότοπο με εκτεταμένα λασποτόπια, αλμυρόβαλτους, σάλτσινα και καλαμιώνες, με ψαθοτόπια και λουρονησίδες.

Επίσης υπάρχουν και  αρκετές αμμοθίνες (μικροί λόφοι από άμμο). όπου αποτελούν φυσικό φίλτρο και φυσικό αντιπλημμυρικό φράγμα για το αλμυρό νερό. Ειδικότερα δε, οι αμμοθίνες και οι αλμυροί βάλτοι απορροφούν την ενέργεια των κυμάτων, αποτρέποντας με αυτό τον τρόπο τη διάβρωση της παράκτιας ζώνης.

Όλη αυτή η ιδιαίτερη γεωμορφική έκταση έχει δημιουργήσει ένα σπάνιο οικοσύστημα ανεκτίμητης αξίας διότι διαβιεί ένα μεγάλο πλήθος από φυτά και ζώα.

Τα φυτά που θα συναντήσουμε είναι, με ακανθώδη σκληρά, μικρά και τριχωτά φύλλα, με ισχυρό και εκτεταμένο ριζικό σύστημα, ποώδη φυτά, σκληρόφυλλους θάμνους μέχρι και δένδρα (π.χ. Αγκάθι της παραλίας, Αμμοφίλες, Αγρόπυρα, Εφέδρες, Γατάκι, Φακή του νερού, ΄Οθανθος,  Σιλένες, Κρίνος της παραλίας, Σαλσόλες, Κακίλες, Βούρλα, Ψαθί , Αγριοκάλαμο και διαφόρους τύπους Καλαμιών και Νεροκάλαμων, Αθάνατος, Καμπανούλες, Εουφόρβιες, Αγριοβιολέτες, Νούφαρα, Κίστους, Ερίκες, Αλμυρίκια, Χαρουπιές, Αγριλιές, Κέδρα, Ιτιές, Λεύκες, Πλατάνια, Σφενδάμια, Φτελιές, Σκλήθρα, Πουρνάρια κ.ά).

Υπάρχουν κάποια μάλιστα σπάνια φυτά.

Τα τοπικά ενδημικά Κενταύρια (Centaurea aetolica, Centaurea heldreichii και Centaurea niederi) που βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω των μικρών πληθυσμών τους, των ανθρωπίνων πιέσεων, βόσκηση κ.ά.  η Κενταύρια (Centaurea sonchifolia) που φυτρώνει στις αμμοθίνες και το σπάνιο Oρχεοειδές Αθωα Μέλισσα (Ophrys argolica). (Φώτο τα κενταυρια από την φιλότης  )

Επίσης και η πανίδα της περιοχής είναι ποικιλόμορφη  (θηλαστικά, αμφίβια, ψάρια, πουλιά).

Από θηλαστικά έχουμε ελάχιστα διότι ο  κάμπος δεν είναι κατάλληλος από την συνεχή εκμετάλλευση και  κάνει δύσκολη την διαβίωση τους. Έχουμε, Σκαντζόχοιρο Λαγό, Ασβό, Αλεπού,  Κουνάβι, Νυφίτσα και διάφορα ειδή τρωκτικών.

Από Αμφίβια έχουμε, διάφορα είδη βατράχων, Νεροχελώνες όπως και τα Νερόφιδα και Ερπετά την Οχιά, ο Σαπίτης, η Σαΐτα, το Γιατρόφιδο, ο Λαφίτης και ο Tυφλίτης Σαύρες και Xερσοχελώνες.

Επίσης μπορούμε να συναντήσουμε και διάφορα σπάνια έντομα, αρθρόποδα (σκόρπιο, κουνούπι κ.α),  ορθόπτερα (ακρίδες, γρύλος, κρεμμυδοφάγος κ.α.) κολεόπτερα (σκαθάρια), λεπιδόπτερα(πεταλούδες) και υμενόπτερα (μέλισσες, μυρμήγκια κ.α).





Όμως το μεγαλύτερο μέρος της πανίδας το κατέχουν τα πουλιά.



Στις  καλλιεργημένες εκτάσεις, περιβόλια και ελαιώνες, υπάρχει ποικιλία καταφυγίων και σημείων κατάλληλων για το φώλιασμα των πουλιών: βράχια, δέντρα, θάμνοι και  υπάρχει μια πλατειά επιλογή τροφής: σπόροι, καρποί, έντομα, μικρά τρωκτικά και ερπετά.


Επίσης  και αρκετά αρπακτικά όπου έρχονται για να βρουν τροφή από την Βαράσοβα Όρνια, Kοράκι, Γεράκια, Ποντικοβαρβακίνες, Ψαλιδιάρηδες, Tσίφτηδες, Mαυρόγυπας    Θαλασσαετός, Bασιλαετός κ.α.


  

Εργασία του μαθητή Ιωάννη Λώλου για το πολιτιστικό πρόγραμμα με θέμα τη Βαράσοβα



                  Η ΒΑΡΑΣΟΒΑ
*Στην ανατολική πλευρά της Λιμνοθάλασσας του               Μεσολογγίου, βρίσκεται ένα από τα ομορφότερα αλλά  και από τα πιο τραγουδισμένα βουνά της Αιτωλίας. Η  Βαράσοβα ή ο Βαράσοβας των ανδρειωμένων το βουνό! Ένα βουνό στενά δεμένο με τους μύθους και τους θρύλους της περιοχής.
*Η Βαράσοβα θεωρείται το βουνό των αναρριχητών. Είναι περιοχή Natura 2000, και στις απόκρημνες βραχώδεις πλευρές της βρίσκουν καταφύγιο σπάνια πουλιά, όπως όρνια, αητοί, πετρίτηδες, βραχοκιρκίνεζα, ποντικοβαρβακίνες, φιδαητοί, ψαλιδιάρηδες, τσίφτιδες κ.ά.
  Το στενότοπο ενδημικό φυτό της Βαράσοβας
               ΚΕΝΤΑΥΡΕΙΑ
Η περιοχή της Βαράσοβας είναι φημισμένη επίσης για το σπάνιο στενότοπο ενδημικό φυτό της, τη Κενταύρεια του Χελδράιχ .Είναι φυτό που ανήκει στη Τάξη Asterales και στην Οικογένεια Compositae . Στενότοπα ενδημικά, λέγονται τα ενδημικά φυτά που έχουν μικρή επιφάνεια εξάπλωσης και είναι ικανά να επιδέχονται πολύ μικρές περιβαλλοντικές αλλαγές στο χώρο τους. Η Centaurea heldreichii, που ζει στη Βαράσοβα, καταλαμβάνει μια επιφάνεια που δεν ξεπερνά τα 10 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το φυτό είναι πολυετής πόα, που φυτρώνει αποκλειστικά στα βράχια σε υψόμετρο από 3μ. έως 650μ. Κυρίως προτιμάει τους ασβεστολιθικούς βράχους, τις σχισμές, τους απόκρημνους βράχους μέχρι πολύ κοντά στη θάλασσα. Ανθίζει το Μάιο, Ιούνιο, Ιούλιο. Είναι εντομόφυλο και για τη μεταφορά της γύρης της χρησιμοποιεί κυρίως τις μέλισσες.

Το ύψος του φυτού φτάνει τα 30εκ. και τα άνθη του είναι ρόδινα – ιώδη
             
                    ΟΡΝΙΟ
Το Όρνιο είναι ένας εκπρόσωπος των γυπών του Παλαιού Κόσμου, με κατακερματισμένη περιοχή κατανομής, η οποία καλύπτει μεγάλα τμήματα της νοτιο-δυτικής Παλαιαρκτικής. Το Όρνιο εντοπίζεται σε περιοχές με ζεστό κλίμα αλλά μπορεί να ανεχθεί δριμύτερες συνθήκες όπως κρύο, βροχή, ομίχλη ή ακόμα και χιόνι προκειμένου να βρεθεί σε ευνοϊκές συνθήκες ανάζητησης τροφής ή αναπαραγωγής.

        ΒΡΑΧΟΚΙΡΚΙΝΕΖΟ
https://lh3.googleusercontent.com/-5d5LwDc0V40/Tf85d-sUxLI/AAAAAAAAJ2g/e7i3_CJvzG8/s799/Falco%252520subbuteo.jpg
Το Βραχοκιρκίνεζο είναι είδος γνήσιου γερακιού, που απαντά και στον ελλαδικό χώρο. Το βραχοκιρκίνεζο είναι από τα κοινότερα και ευκολότερα προσαρμόσιμα γεράκια της ελληνικής πανίδας. Πρόκειται για πτηνό των πεδινών και ανοιχτών οικοτόπων, όπως οι ερεικώνες, οι θαμνώδεις εκτάσεις και ελώδεις περιοχές.
*Το βραχοκιρκίνεζο, όπως και όλα σχεδόν τα γεράκια, εμφανίζει φυλετικό διμορφισμό, ιδιαίτερα στους χρωματισμούς.
  • Μήκος σώματος: 30-39 εκατοστά.
  • Άνοιγμα πτερύγων: 65-84 εκατοστά.
  • Βάρος (αρσενικό): 136-155-(252) γραμμάρια.
  • Βάρος (θηλυκό): 154-185-(314) γραμμάρια
         ΠΟΝΤΙΚΟΒΑΡΒΑΚΙΝΑ
http://www.epoxi.gr/%CE%A6%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B5%CF%82/%CE%A0%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B2%CE%B1%CF%81%CE%B2%CE%B1%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B1.jpg
Η ποντικοβαρβακίνα είναι ένα αρπακτικό πτηνό γεμάτο χάρη, το οποίο προτιμά τις δασωμένες πλαγιές λόφων. Πετάει αργά και έχει μικρή πιθανότητα να πιάσει τη λεία της εν’ κινήσει. Η συνήθης τακτική που υιοθετεί είναι να κουρνιάζει ακίνητη σ’ ένα κλαδί μεγάλου δέντρου, με τα σημάδια της να αποτελούν το τέλειο καμουφλάρισμα, τα οποία την καθιστούν σχεδόν αόρατη. Είναι υπομονετικό πουλί, απόλυτα ικανοποιημένο να κάθεται για ώρες ολόκληρες έως ότου ένα νεαρό κουνέλι, ένας αρουραίος ή ένα ποντίκι κατά τύχη περνάει από κάτω. Τότε εφορμά πάνω στην ανυποψίαστη λεία της. Η κραυγή της Ποντικοβαρβακίνας, που μοιάζει με νιαούρισμα, είναι χαρακτηριστική καθώς αεροπετά στον ουρανό, φωνάζοντας συχνά.

                ΦΙΔΑΕΤΟΣ
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Circaetus_gallicus_02.jpg/280px-Circaetus_gallicus_02.jpg
Ο Φιδαετός είναι είδος αετού και το μοναδικό είδος κιρκαετού, που απαντάται στον ελλαδικό χώρο. Ο Φιδαετός ανήκει στα ημερόβια αρπακτικά πτηνά του Παλαιού Κόσμου. Ο κύριος όγκος του πληθυσμού βρίσκεται στη δυτική και νότια Κεντρική Παλαιαρκτική, ενώ στα βόρεια φθάνει μέχρι το γεωγραφικό πλάτος των 60°, περίπου. Οι περιοχές αναπαραγωγής του Φιδαετού κυμαίνονται από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι το υψόμετρο των 2000 μέτρων περίπου. Η διατροφή του Φιδαετού είναι πολύ εξειδικευμένη. Τρέφεται κατά 95% με φίδια και, η ανατομία των ποδιών του είναι προσαρμοσμένη σ’αυτό. Ο Φιδαετός αποκτά αναπαραγωγική ωριμότητα στα 3-4 χρόνια και είναι μονογαμικός στις περισσότερες περιπτώσεις. Η περίοδος αναπαραγωγής αρχίζει στην Ευρώπη περίπου στα μέσα Μαρτίου (στην Ελλάδα στα μέσα Απριλίου), ενώ στις ασιατικές περιοχές με το πέρας των μουσώνων, στις αρχές Νοεμβρίου.

               ΨΑΛΙΔΙΑΡΗΣ
Ενήλικος ψαλιδιάρης
Ο Ψαλιδιάρης είναι είδος ικτίνου που απαντάται στον ελλαδικό χώρο. Ο ψαλιδιάρης είναι ενδημικός στη δυτική Παλαιαρκτική, με τον ευρωπαϊκό πληθυσμό του να καλύπτει το 95% του παγκοσμίου. Είναι ένα κυνηγός που συχνάζει σε ανοικτούς χώρους και αναζητά την τροφή του με σχετικά χαμηλές και αργές αερολισθήσεις, σαρώνοντας συστηματικά για θήραμα. Έχει τη βιολογική δυνατότητα να αναπαραχθεί από το 1ο έτος της ηλικίας του, συνήθως όμως αυτό συμβαίνει από το 3ο έτος, ενώ εμφανίζονται και αποκλίσεις στη μονογαμία ή πολυγαμία των ζευγαριών, με την πρώτη περίπτωση να αποτελεί την πλειονότητα. Η αναπαραγωγική περίοδος ξεκινάει από τα μέσα Μαρτίου στις νότιες περιοχές, μέχρι τις αρχές Μαΐου στα βόρεια.

                 ΤΣΙΦΤΗΣ
Ενήλικος Τσίφτης
Ο Τσίφτης είναι είδος ικτίνου που απαντάται στον ελλαδικό χώρο. Ο Τσίφτης, γενικότερα ως είδος, απαντάται σε όλες τις ηπείρους πλήν της Αμερικής και, υπό μία έννοια, αποτελεί το πλέον επιτυχημένο αρπακτικό πτηνό παγκοσμίως. Η επιλογή του θηράματος εξαρτάται από το φυσικό περιβάλλον του εκάστοτε υποείδους. Οι πληθυσμοί κοντά σε νερό επιλέγουν κυρίως μικρά ζώα και ψάρια, ειδικά στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, όπου τα ψάρια μπορούν να φθάσουν στο 80% του συνολικού βάρους τροφής, ενώ το υπόλοιπο συμπληρώνουν μικρά πτηνά και θηλαστικά. Κάποιες φορές ψαρεύει όπως ο Ψαραετός. Η εποχή αναπαραγωγής του Τσίφτη εξαρτάται από το υποείδος και, άρα, από τη γεωγραφική περιοχή φωλιάσματος.
                                                                                                                                          

Εργασία του μαθητή Άγγελου Σπυρόπουλου για τη Βαράσοβα

ΒΑΡΑΣΟΒΑ
Ονομασία:Το άγιο όρος της Αιτωλίας .Λέγεται έτσι διότι εκεί ασκήτευε πλήθος μοναχών.Μεγάλος είναι επίσης ο αριθμός των εκκλησιών ,ερειπωμένων μονών και ασκηταριών που βρίσκονται εκεί .Στη Βαράσοβα  υπάρχει και το μοναστήρι-Εγκλείστρα του Αγίου Νικολάου του 10ου αιώνα .Βρίσκεται σε ένα σπήλαιο στην νότια πλευρά του βουνού και πρόσβαση σε αυτό γίνεται δια θαλάσσης.Στις μέρες μας συνεχίζονται οι ανασκαφές ,κυρίως από το πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και επίσης μια φορά το χρόνο πιστοί τελούν εκεί την Θεία Λειτουργία
                                      
ΟΡΟΣ ΒΑΡΑΣΟΒΑ: Μακρόχρονη ιστορία έχει ο ορεινός όγκος της Βαράσοβας η οποία πιστεύεται ότι πήρε το όνομά της από το βασιλιά Βάρα , που ζούσε στην περιοχή . Άλλες εκδοχές λένε ότι το όνομά της είναι σλαβικό και σημαίνει "ο τόπος του χαλκού", ή " ο τόπος που τον βαράει ο αέρας ".Είναι το όρος Χαλκίς ή Χάλκεια.Το όνομα Χαλκίς ή Χάλκεια δεν είναι γνωστό από πού προήλθε .Πολλές είναι οι εκδοχές που υπάρχουν. Θεωρούμε χρήσιμο να αναφέρουμε μερικές.Η πιο φυσική υπόθεση είναι να ονομάστηκε έτσι το βουνό είτε εξ αιτίας της χαλκόχρωμης όψης του είτε επειδή στην περιοχή πιθανό να γινόταν εξόρυξη και επεξεργασία χαλκού .Μ’ αυτό δεν συμφωνεί ο Ελευθεριάδης ,ο οποίος πιστεύει πως η λέξη "Χαλκίς"είναι πελασγική και σημαίνει κατάμαυρος ,αφού συνδυάζεται συνήθως με την έκφραση "χάλκι ου γουράβ".Μια τρίτη εκδοχή είναι να πήρε τ’ όνομα του το βουνό από το πουλί κύμινδη των Ιώνων,που οι θεοί το ονόμαζαν χαλκίς.


                                                      


                  Η ΒΑΡΑΣΟΒΑ  ΣΤΗ  ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Το σιδεροβούνι έχει περάσει στο δημοτικό μας τραγούδι:
"Βγήκα ψηλά στα διάσελα κι αγνάντια στη Βαράσοβα
και στης Βαράσοβας τον κάμπο κάνει ο Τριτσεμπίδας γάμο
Ο Σουφαράπης πολεμάει με δικοχτώ χιλιάδες..."



                                                Κωστής Παλαμάς
    Από  τις ηρωικές μορφές του νέου Ελληνισμού είναι ο Κωστής Παλαμάς .Ο Σικιελιανός τον λέει κάπου άγιο .Η φύση ,η πανσοφία της ,χαρίζει κάθε τόσο στις ομάδες τους ήρωες ,για να υψώνει τη μέση ανθρωπότητα σ΄ άμεση και ζεστή κοινωνία με την ανώτερη ουσία της ζωής ,ξεσκεπάζοντας το λαμπρό νόημά της.Με άλλα λόγια πλάθει τα όργανα ,που παιδαγωγούν τους λαούς και τους οδηγούν στους αιώνιους ,μεγάλους σκοπούς της .
    Αυτός ο ιερέας του λόγου , ο Παλαμάς ,μας στάλθηκε από μια ιερή πολιτεία .το Μεσολόγγι.
                                   
                                                 



                                         


                                                        
    
 
                                                             


                                      ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ


Ο Κωστής Παλαμάς γεννήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 1859.Ήταν ποιητής ,πεζογράφος,θεατρικός συγγραφέας,ιστορικός και κριτικός λογοτεχνίας .Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές.Επίσης είχε σπουδάσει  και ως θεατρικός παραγωγός της ελληνικής λογοτεχνίας.Οι γονείς του κατάγονταν από το Μεσολόγγι.Πέθανε   
στις 27 Φεβρουαρίου του 1943 έπειτα από σοβαρή ασθένεια ,40 ημέρες μετά το θάνατο της συζύγου του .Η κηδεία του έμεινε ιστορική ,καθώς μπροστά σε έκπληκτους Γερμανούς κατακτητές και χιλιάδες κόσμου τον συνόδευσε στην τελευταία του κατοικία ,στο Α΄ νεκροταφείο Αθηνών ,ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο.Η οικία του στην Πάτρα σώζεται ως σήμερα στην οδό Κορίνθου 241.


                                                 ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ


Το ποιητικό του έργο είναι μεγάλο σε  έκταση και  σε σημασία και είχε τεράστια απήχηση στην εποχή του .Το ενδιαφέρον για το έργο του μειώθηκε στη μεταπολεμική Ελλάδα ,όταν επικράτησαν διαφορετικά αισθηματικα ρεύματα ενώ υποχώρησε και το ενδιαφέρον για την ποίηση γενικότερα.


Ο Μεσολογγίτης ποιητής Κωστής Παλαμάς γράφει για την Βαράσοβα:


"Πάρτε και φέρτε με ψηλά Καρπενήσια και ύστερα
δόστε με στ' απολόπνοα της Κλείσοβας μα'ι'στράλια.
Σ' είχα αγαπήσει μια φορά, Βαράσοβα, της Ρούμελης.
Σας ονειρεύομαι, ώ κορφές, και του Μοριά ακρογιάλια.
Λεβέντρα πλάση, απάρθενη χάρισ' εσύ του ανήμπορου
μια δύναμη και μια ψυχή, μια γλώσσα,  μια γοργάδα
γυμνή όλη παραδόσου του κι ας είναι το βλαστάρι σας
ένα τραγούδι υπέρσοφο σε μια καινούρια Ελλάδα"


Και σε ένα άλλο του ποίημα έκανε το βουνό εξώστη,αγνάντιο από όπου μπορεί κανείς να έχει μια γενικότερη εποπτεία του χώρου. «…Και πίσω από Βαράσοβες και του Ζυγού τα πλάγια
τα μάτια μου τετράψηλες κορφές τα μαγνητίζουν,
και πέρα απʼ τα βαλτόνερα που με λαγοκοιμίζουν
οι πολιτείες, τι θάλασσες που δεν τις βάζει ο νούς!..» (Καημοί της Λιμνοθάλασσας)


                                   
                             Μιλτιάδης Μαλακάσης  
                                         
                                        Η ΖΩΗ ΤΟΥ


Ο Μιλτιάδης Μαλακάσης (1869-27 Ιανουαρίου 1943) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ποιητές του νεοελληνικού λυρισμού. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση και την πεζογραφία.Γεννήθηκε το 1869 στο Μεσολόγγι, από πλούσια οικογένεια.Αφού τελείωσε το δημοτικό και το Ελληνικό σχολείο στο Μεσολόγγι, χωρίς ιδιαίτερες επιδόσεις στα μαθήματα, τελείωσε το Α' Γυμνάσιο Πατρών και το 1885 πήγε στην Αθήνα και μπήκε εσωτερικός στο ιδιωτικό Λύκειο Παπαγεωργίου. Στη συνέχεια γράφτηκε στη Νομική Σχολή, κατόπιν πίεσης της οικογένειάς του, την οποία όμως δεν τελείωσε ποτέ.
                                ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
 Ο Μαλακάσης εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη λογοτεχνία από το περιοδικό Εβδομάς το 1885 χρησιμοποιώντας στο πρώτο του δημοσίευμα τα αρχικά Μ.Μ. Πιο συστηματικά άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα, πεζά και άρθρα, επτά χρόνια αργότερα, σε διάφορα περιοδικά κι εφημερίδες (Εστία, Διόνυσος, Τέχνη, Παναθήναια, Άστυ, Ακρόπολις κ.ά.). Αρκετά ποιήματά του δημοσίευσε και στον Νουμά. Συνολικά ολοκλήρωσε δέκα ποιητικές συλλογές (από τις οποίες η Κυρά του Πύργου σε θεατρική μορφή).
Ο Μαλακάσης μιλάει για την πλαγιά την ήμερη.


Και συνεχίζει :«…Η στουρναρόπετρα βαριά Βαράσοβα, όπου κρύβει
όρνια κι αϊτούς και κάπρους μια φορά, το λυγοπλεγμένο σας, στο φρύδι της, καλύβι,
τόχε ανοιγμένο πάντα, να σας καρτερά…».


Σ’ άλλο του ποίημα του γράφει :
"Με βυσινιά στολίστηκεν
Η θαλασσιά πορφύρα,
Γαλάζιους ίσκιους φόρεσαν
Τα κορφοβούνια γύρα ,
Κι απάνω απ’ τη Βαράσοβα,
Κάστρο που λουλουδίζει ,
Βγαίν’ η Σελήνη με χρυσό
Δρεπάνι και θερίζει."


Ακόμη ο Ταξίαρχος ε.α. Τσερπέλης Δημήτριος αναφέρεται στη Βαράσοβα στο ποίημα του "Το Μεσολόγγι Πολεμά"


Σκέπασ’ αντάρα το Ζυγό
Και τα Καστανοχώρια
χιόνια πυργώνουν τα βουνά,
πέφτουν,βροχές, χαλάζια.


Σπαράσσεται η Βαράσοβα,
Πόλεμο ν’ αγναντεύει
Κάμποι ξερνούν,λάβα καυτή
Αίμα,κορμιά και κρότους.


Το Μεσολόγγι βάλλεται,
Από στεριά,πελάγους,
Οι βόμβες πέφτουνε βροχή,
Θαρρείς και το βουλιάζουν.


Μπρα΄ί΄μη εβουλήθηκε
Για να διαβεί το φράχτη
Νεκροί σωριάζονται στη γη
Με πάταγο,τρομάζουν.


Τίποτε δεν έμεινε όρθιο,
Στον άγιο τούτο τόπο
Μον σκελετοί, φαντάσματα,
Ορμούν για τη θυσία.

Ο "Μεσολογγίτης" ποιητής Μίμης Χ. Γεωργόπουλος που επισκέφτηκε το σχολείο μας τον Απρίλιο, γράφει για τη Βαράσοβα:

Βαράσοβα βουνό καρδιάς βουνό της φαντασίας
κορφή εσύ απάτητη του αετού φωλιά
ο επισκέπτης που θα ‘ρθει κερί της εκκλησίας
σαν τάμα προσκυνά
μια ανηφόρα τη φορά βαθιά ανάσα κάνει
το μονοπάτι στη σχισμή αγάντα ν’ανεβεί
η θέα πουν το κέρασμα αυτό μονάχα φτάνει
ελάχιστη αμοιβή
Βαράσοβας προσκύνημα κρατά το μεγαλείο
του φεγγαριού το άναμμα του έρωτα καημός
και ήμερο και άγριο ετούτο το θηρίο
σου φεύγει ο θυμός
όποιος πατά την κορυφή η σάρκα του αιθέρας
το πνεύμα μένει να σκεφτεί τα όμορφα να δει
κι ο καθαρός στα σωθικά πουλί μες στον αέρα
γλυκά φιλοσοφεί
και αλλού
ΒΟΥΝΟ ΕΣΥ…
                   ( Βαράσοβα )


Σφίξε δυο χέρια δυνατά κι αγκάλιασε το βράχο
πέτρα περίεργη εσύ φυτρώνεις στο νερό
χωρίς μιλιά ορθώνεσαι στην άκρη κει μονάχο
περίεργο βουνό  

Να σε φιλήσω ήθελα τη σάρκα σου να πιάσω
να ματωθώ στ’ αγκάθια σου εκεί ψηλά εγώ  
στου αετού το κάθισμα με θαυμασμό να κάτσω
τ’ αστέρια να μετρώ

Αδούλωτο το μπόι σου ανύπαρκτος διαβάτης
τα καλντερίμια μοναχά απάτητα στενά
αέρας σύννεφο βροχή και φάντασμα δραγάτης
το δέος σου μεθά

Είμαι μικρός να τόσο δα μπροστά σου μια τελεία
ζητώ το χάδι τη μιλιά το βλέμμα σου να δω
και συ κοιτάζεις το θεό το ύψος σου μαγεία
γιορντάνια σου κρεμώ

Και η θωριά σου που γεννά αισθήματα σε μένα
αιχμάλωτο με κάνουνε κοντά σου γω να ζω
εφύτρωσα μεγάλωσα δεν σάλπαρα στα ξένα
το άρμα μου τραβώ

Σε άλλο ποίημα του γράφει για τη Βαράσοβα:


         Ο ΒΡΑΧΟΣ

Βράχε βουνό μου σταματάς τη σκέψη τον αέρα
σαν σε κοιτώ με θαυμασμό βυθίζεις τον καημό
της φύσης έργο ζωγραφιά σκληρή εσύ μια ξέρα
εκστατικός κοιτώ

χάνω τα λόγια που κοιτώ κι ο νους μου παραπέρα
τον καλλιτέχνη του βουνού ζητώ για να τον βρω
φωνάζω κείθε δυνατά ακούω μια φλογέρα
με γνώριμο σκοπό

μιλάς σε μένα το φτωχό με γλώσσα όπου κρύβει
νοήματα θαλασσινά κι αγάπες που δεν λες
αόρατο το χέρι σου δύο κοτσίδες στρίβει
κρυφά πολλές φορές  

κάποια παιδούλα αγαπάς με τρόπο σαν αγρίμι
είσαι σκληρό μα το θεό ο τρόπος σου δειλός
το χρώμα σου αστροφεγγιά θυμίζει το ασήμι
κορμός πελεκητός

λάθος διαβάζεις θεατή για γύρνα τη σελίδα
και αν μπορέσεις διάβασε να δεις την αρετή
μια λίμνη ένα πέλαγος απέραντη λουρίδα
συμπέρασμα θα βγει

τον έρωτά μου έκρυψα για χρόνια μες στη λίμνη
η ερμηνεία δίνεται μονάχα στους Δελφούς
η λεβεντιά μου γράφτηκε στου θεατή τη μνήμη
με αρμυρούς αφρούς

μη σε φοβίζει η μορφή η αγριάδα κλαίει
στέκω αιώνες φύλακας σημάδι μια ζωή
κι όταν φτερό στον άνεμο κοντά μου τούτο πλέει
ακούω μια φωνή

βράχε σκληρέ σε αγαπώ είμαι η λίμνη πέρα
άσπρες κορδέλες στα μαλλιά στολίζουν φορεσιά
το χρώμα μπλε της ποδιάς και το κορμί μια ξέρα
κοντά σου συντροφιά
Η Βαράσοβα αποτελεί πηγή έμπνευσης για τον ποιητή μας κ.Γεωργόπουλο. Σε άλλο ποίημά του γράφει:

Γυμνός ο βράχος γυάλισε σαν έπεσε αχτίδα
μια λεβεντιά γυμνόστηθη οι χαρακιές βαθιές
ημέρα που εκύλησε την ομορφιά σου είδα
με δάκρυ οι ματιές

βράχε το μπόι σαν κοιτώ μια σκέψη στο μυαλό μου
ζηλεύω τη σκληράδα σου κρατώ τη λεβεντιά
τρέμουν τα λόγια στο χαρτί μου φεύγει το στυλό μου
στην άγρια θωριά

μα σαν γελάς μία βαθιά ανάσα η πνοή μου
κλείνω τα μάτια ήρεμα ξαπλώνω σ’αγκαλιά
μια σιγουριά εγώ θα πω πως είσαι η ζωή μου
με φως και η βραδιά

είσαι της φύσης φύλακας τα μπράτσα σου τανάλιες
σαν σφίξει η παλάμη σου σημάδι στο κορμί
και οι κορφές που μέτρησα θυμίζουνε βεντάλιες  
Βαράσοβα σκληρή

Βασιλικό ανάστημα δεν δέχεσαι συγκρίσεις
είσαι η μία μάθε το στο χώρο σου τρανή
το χάδι σου όπου κερνάς μετρά τις συγκινήσεις
είσαι μια καλλονή

σπηλιές πηγάδια στο κορμί μία μαγεία τόση
αν σκαρφαλώσεις θε να δεις τη δύση θαυμαστή
το Μεσολόγγι να κρατά τα ιερά με γνώση
παράξενη μορφή

γυναίκα συ πολύτεκνη τριγύρω τα παιδιά σου
χωριά του κάμπου πινελιές συνθέτουν ομορφιά
Βαράσοβα βουνό εσύ έλα στα συγκαλά σου
πληρώνω ακριβά

κι όποιος κοντά σου θα σταθεί σαν ξόβεργα κολλάει
κάνει να φύγει δεν μπορεί αιχμάλωτος θα ζει
για πάντα προς το μέρος σου ο ξένος θα κοιτάει
δυο λόγια να σου πει

γερό κορμί αγέραστο στη ίδια πάντα θέση
ποιος μάστορας χαράκωσε τη σάρκα σου αυτή
είσαι σκαρί μοναδικό που πάντα θε ν’ αντέχει
αφού έχεις ψυχή

Συγκινούμαστε όταν διαβάζουμε από τον ίδιο ποιητή το
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΒΑΡΑΣΟΒΑΣ


Τραγούδι συ του θαυμασμού μια πέτρα καλημέρα
σχισμή σκληρή που μάτωσες το δάκρυ σου ζεστό
οι αετοί πετούμενοι φιγούρες στον αέρα
ελεύθερο πουλί

Βαράσοβα βουνό εσύ κρυστάλλινο το σώμα
της φύσης έργο έγραψε παγκόσμιο χρησμό
η ερμηνεία δύσκολη με άσβηστο το χρώμα
ελεύθερη πνοή

οι ποιητές ανήμποροι οι στίχοι τους χαϊδεύουν
τη λεβεντιά σου την υμνούν κρυφά την τραγουδούν
και τα παιδιά σου με χαρά σε μια σειρά χορεύουν
ελεύθερη φωνή

γαλάζιε βράχε γέλασε τη λίμνη σου χαιρέτα
γαλήνη που ξεδίπλωσε σεντόνι σου πλεχτό
και τα καλά σου που κρατάς στον κόσμο τώρα πες τα
διαβάτης μη πονεί

καρδιά μου συ η πέτρινη με κάνεις να θαυμάζω
το μεγαλείο του γιαλού το ήρεμο νερό
χωρίς ντροπή το φώναξα στους φίλους μου ΄΄τρομάζω ΄΄
στην τόση αρετή

βουτώ στη θάλασσα με μιας να μοιάσω με γοργόνα
για να μιλήσω αν μπορώ με σένα στα κρυφά
μα βούρκωσαν τα μάτια μου στον άνισο αγώνα
αφού είμαι παιδί

θα σε κρατήσω φυλαχτό στις δύσκολές μου ώρες
προστάτης μου ο όγκος σου ασπίδα τρομερή
μια κόντρα θαν το σώμα σου στις άξαφνες τις μπόρες
και συ μια θαλπωρή


Όχι μόνο ποιητές ,αλλά και πεζογράφοι και λαογράφοι και ιστορικοί και ζωγράφοι την συμπεριέλαβαν στα έργα τους :
’’Αλλά τι είναι Βαράσοβα; Είναι το όνομα ενός ψηλού παράλιου βουνού ,στη Ρουμελιώτικη ακτή του Κορινθιακού κόλπου .Το σχήμα του μοιάζει σαν κώνος ,σαν ένας απότομος κώνος ,που ξεκινάει κάτω απ’ τ’ ακρογιάλι και τινάζεται κατακόρυφα σε ύψος 917 μέτρων .Στέκεται η Βαράσοβα   αντίκρυ στην αμφιθεατρική Πάτρα ,σαν όγκος γαλάζιος και διάφανος τα  φωτεινα  πρωινά, σαν ίσκιος μαυριδερός στα μελαγχολικά σούρουπα’’


Ο Λουκόπουλος την αναφέρει δίκορφη :
"Γήινος όγκος τελείως ανεξάρτητος από τα άλλα βουνά της Ρούμελης …..μακρόθεν δίδει την όψιν κολοσσιαίας καμήλου με δύο ύβους …..Είναι τελείως πετρώδες και σχεδόν μέχρι των υπωρειών του ,λόγω της τραχύτητος ,  απρόσιτον  βουνόν ,απειρία δε ορνέων ευρίσκουσιν ασφαλή ενδιαιτήματα επάνω εις τους προξενούντας τον ίλλιγον κρημνούς του. "  

Ο Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος στο έργο του "Ελληνικοί Ορίζοντες" γράφει:" Η ρηχή θάλασσα και ο πράσινος βάλτος είναι τα στοιχεία που κυριαρχούν.Και τον αισθάνεται ο ταξιδιώτης τον αέρα του βάλτου,μόλις ξεκαμπίσει από τη δροσάτη κλείσουρα του Αράκυνθου, κατεβαίνοντας από την Αιτωλία της λίμνης προς την Αιτωλία της λιμνοθάλασσας, μόλις πατήσει το πόδι του στο απόκρημνο Κρυονέρι, στις ρίζες της τραχιάς Βαράσοβας αγγίζοντας τα κράσπεδα της θρυλικής τούτης γης από το μέρος της γαλάζιας θάλασσας του Πατραϊκού κόλπου, που στέκει ανήσυχος και πολυκύμαντος ανάμεσα στο μεγάλο ποτάμι του Κορινθιακού και τ΄ολόφωτο θαύμα του Ιονίου...
και αλλού
"Απ΄το Μεσολόγγι ίσαμε το Κρυονέρι,όπου κατεβαίνει κάθετη η Βαράσοβα στα νερά του Πατραϊκού, δεν υπάρχει τόπος για ξάφνιασμα και συγκίνηση"..

Πολλές αναφορές στη Βαράσοβα βρίσκουμε και στο μυθιστόρημα της Ελένης Χωρεάνθη " Μεσολόγγι, η πολιτεία του νερού". Ενδεικτικά αναφέρουμε:
"Φανταζόμουνα τη Χαλκίδα και την Καλυδόνα εκεί πέρα στην Ανατολή, πλάι στη Βαράσοβα. Κι από δω πάνω, κατά την Κλεισούρα, έβλεπα ολοζώντανη την Ώλενο, και τηνΑλίκυρνα και την Πλευρώνα, που ήταν η πιο ξακουστή. .." σελ.52
και πιο κάτω " Και σκοτείνιασαν ένα γύρο τα βουνά και τα νησιά και το χαροκαμένο τ' Ανατολικό. Κι ως τον Αράκυνθο και τη Βαράσοβα τίποτα δεν ανάσαινε..." σελ.97
Αναφερόμενη στο θάνατο του Λόρδου βύρωνα γράφει: "Κι όλη η Ελλάδα θρήνησε τον ποιητή, τον αδερφό τον γκαρδιακό μας. Κι η γης τον έκλαψε. Βαριαστέναξε ο Ζυγός, σείστηκε απ' τ' αστραπόβροντα η Βαράσοβα κι η λίμνη ως κάτω ανακατώθηκε..." σελ. 136

Θα τελειώσουμε με όσα έγραψε ο καθηγητής Κώστας Δημόπουλος στα "Μεσολογγίτικα Χρονικά" στις 20 Μαΐου 1988:
"Αντικρύζοντας το βουνό κι αφήνοντας τη ματιά να θεωρεί τη γκρίζα κορμοστασιά του αισθάνεσαι μετέωρος στα αρπάγια ενός μυστηρίου. Τη γέννησε η μάνα Γη σε κάποιο παροξυσμό της τη Βαράσοβα, σε κάποιο πυρετό της ηφαιστειακό, αλλά στο κοιλοπόνημά της επάνω μετάνοιωσε για τον τοκετό κι έτσι βγήκε μόνο το κορμί της.Τα πόδια της και το κεφάλι της ριζιμιά μέσα στη γη δροσίζονται μέσα στο κύμα του Πατραϊκού που σκάει επάνω της. Τον καημό της μάνας Γης τον σώζει το σιγαλό μουρμουρητό του νερού που πηδακίζει ασυγκράτητα. Μουρμουρίζει τους θρύλους της και τον καημό της.
 Είναι ένα γκρίζο σιδεροβούνι. Η αγέραστη Βαράσοβα..."