Μαθητής

Μαθητής

Δευτέρα 18 Απριλίου 2016

ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΜΑΘΗΤΙΚΩΝ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ





Συγγραφείς:
Παρασκευή Μπάρλα (εισαγωγή)
Κωνσταντίνος Βάγιας
Ελένη – Μαρίνα Βοτσαΐτη
Γεράσιμος Μαστραπάς
Σπυριδούλα Μοσχοπούλου
Δημήτριος Μπαλκούρας
Σοφία Τριανταφυλλίδη
Κωνσταντίνος Φουσέκης
Κωνσταντίνα – Μαρία Χουλιάρα
                                               
Σχολείο: Γυμνάσιο Ευηνοχωρίου


Διεύθυνση :  Ευηνοχώρι


Τηλέφωνο σχολείου: 2631039357


e-mail σχολείου: mail@gym-evinoch.ait.sch.gr


Είδος εργασίας:  Εργαστήρι δημιουργικής γραφής








ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Οι μαθητές της Α΄ τάξης του Γυμνασίου εμπνεόμενοι από την ποίηση του Κωστή Παλαμά και συγκεκριμένα από την ποιητική του συλλογή «Οι Καημοί της Λιμνοθάλασσας» δίνουν το δικό τους στίγμα δημιουργικής γραφής.
Δημιουργούν όχι μόνα ποιήματα αλλά και ακροστιχίδα με το όνομα του μεσολογγίτη ποιητή.
ΛΕΞΕΙΣ – ΚΛΕΙΔΙΑ: δημιουργική γραφή, λιμνοθάλασσα, Μεσολόγγι, πηγή έμπνευσης

















ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΟΡΙΣΜΟΣ: Δημιουργική γραφή (creative writing) : η τέχνη του γράφειν
Η δημιουργική γραφή είναι ένα «παιχνίδι και πειραματισμός με τη συγγραφή»(Καλογεροπούλου 2006: 72-73).
Με άλλα λόγια, η δημιουργική γραφή ανοίγει δρόμο σε μαθητές και μαθήτριες να συνθέσουν τις εμπειρίες ζωής με τις γνώσεις που αποκτούν στην εκπαίδευση: να συνδυάσουν την ατομική εμπειρία της σχολικής αυλής με τις γνώσεις φυσικής ιστορίας και περιβάλλοντος σ’ ένα φαντασιακό επίπεδο


ΣΤΟΧΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ
  • Να εξοικειωθούν οι μαθητές με τη λογοτεχνική ανάγνωση και να αγαπήσουν περισσότερο τη Λογοτεχνία
  • Να διαβάσουν Λογοτεχνία και να γίνουν απαιτητικότεροι αναγνώστες
  • Να ασκηθούν στην τέχνη της γραφής,
  • να παραγάγουν κείμενα,
  • να αξιοποιούν τις δυνατότητές τους μέσα από τη συνεχή άσκηση,
  • Να προβληματιστούν πάνω στη διαδικασία της γραφής, το χρόνο και τον κόπο που απαιτεί
  • Να συνειδητοποιήσουν ότι, για να γράψουν, πρέπει πρώτα να μάθουν να διαβάζουν και ότι δεν αρκεί να έχεις ταλέντο, για να γίνεις συγγραφέας


ΠΟΙΗΣΗ
 Απουσιάζει από τη σχολική τάξη μια μεγάλη κατηγορία διδακτικών προσεγγίσεων που θα είχε ως κύριο και βασικό στόχο την ανάπτυξη της φαντασίας και δημιουργικότητας των παιδιών.  
 Απουσιάζει ,δηλαδή, η διδακτική προσέγγιση που θα επιτρέψει στο παιδί να δει την ποίηση από μέσα, να παίξει με τις λέξεις, να απομυθοποιήσει την ιερότητα του ποιητικού λόγου και να τον αντιμετωπίσει ως μια απλή κατασκευή.
Σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης η ανάγνωση ενός ποιήματος συνοδεύεται από έναν αγώνα ανακάλυψης του νοήματος. Την ποίηση δεν την αναλύουμε για την κατανοήσουμε. Αντίθετα τη νιώθουμε ,την απολαμβάνουμε, τη βιώνουμε.
  Επειδή, λοπόν, τα τελευταία χρόνια η κοινωνία μας βρίσκεται στα πρόθυρα μια σημαντικής κρίσης ηθικών αξιών, αποφασίσαμε μέσα από τη διδασκαλία ποιημάτων του Κωστή Παλαμά και τις ασκήσεις δημιουργικής γραφής να βοηθήσουμε τους μαθητές να εντοπίσουν ένα σταθερό έδαφος, για να οικοδομήσουν το δικό του ηθικό κώδικα. Στόχος μας να συνειδητοποιήσουν τη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον και να ευαισθητοποηθούν για τα προβλήματα που συνδέονται μ’ αυτό. Να γνωρίσουν, επίσης , τοπικά περιβαλλοντικά θέματα καθώς και τις μεθόδους και τις πηγές, ώστε να διαχειρισθούν τη δυνατότητα πρόσβασης σε πληροφορίες και συμβουλές για το περιβάλλον καθώς και τη δημιουργία ευκαιριών για περιβαλλοντική δράση.
Οι ασκήσεις δημιουργικής γραφής μπορούν να αποτελέσουν ένα κίνητρο για προβληματισμό, για ανάπτυξη νέων τρόπων σκέψης και νέων μεθόδων προσέγγισης και επίλυσης προβλημάτων.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, μαθητές της Α΄ Γυμνασίου εμπνεόμενοι από την ποιητική συλλογή του Κωστή Παλαμά «Οι Καημοί της Λιμνοθάλασσας» δίνουν το δικό τους στίγμα δημιουργικής γραφής. Καταφέραμε όχι μόνο οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με την ποίηση του Παλαμά αλλά και να γνωρίσουν καλύτερα και να αγαπήσουν το φυσικό περιβάλλον. Ας τους απολαύσουμε...

«Πατρίδα δοξασμένη»


Τόσον καιρό θέλω να ‘ρθεις
εδώ να σ’ αγκαλιάσω,
και να μου εκμυστηρευτείς
το μυστικό σου αλλιώς θα σκάσω.


Αλήθεια τι να ‘ναι αυτό που λένε Μεσολόγγι,
τι είναι η τόση ομορφιά, τα δέντρα, τα μελίσσια,
τι είναι αυτό που λένε «αφέντη» τώρα όλοι οι λόγγοι,
που έχει υπέροχα νερά κι ανθρώπους κυπαρίσσια;


Αυτό που έχει νιες και νιους
που ξέρουν να αγαπούνε
φλογίζει καρδιές, αστράφτει ψυχές, δεν τα χωράει ο νους·


όπου σταθούν κι όπου βρεθούν όλοι για αυτά θα πούνε
έχει νησιά, έχει  ομορφιά και περιβάλλον,  το ακούς
εσύ διαβάτη που περνάς και θέλεις όλοι να το αγαπούνε;
Σοφία Τριανταφυλλίδη, Α2


...Στο θαλασσοφίλητο ακρογιάλι,
την ροδοδάκτυλη αυγή,
τρίζοντας το πόδι στο θαλασσινό χορτάρι
αρμονικό το άκουσμα, αγαλλιάζει η ψυχή.
Και καθώς η δύση δέχεται τη μαυρίλα,
λίμνη μου αφανίζει τα αλάτια σου
φυσάμε δυνατά για να  ξαναδούμε την πρύμνη σου.
Ήλιε χρυσέ, όταν κλείνεις τα μάτια σου,
αγγίζεις τη λίμνη μας...
Ελένη Μαρίνα Βοτσαΐτη, Α1


Την θέα της Λιμνοθάλασσας
με τα πολλά νησιά
την παρατηρούσε ο Παλαμάς
από την ακρογιαλιά.


Τελικά ο Παλαμάς
έγινε ένας ποιητής
και με διαφορά
ο καλύτερος της γης.


Η μοναξιά τον έφαγε
δεν  άντεχε άλλο πια
αλλά βρήκε για παρέα
τη  λιμνοθάλασσα με τα πουλιά.


Κωνσταντίνος Φουσέκης, Α2


«Η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου»


Η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου
καθρεφτίζεται στο μυαλό μου και
εγώ αναρωτιέμαι πότε θα ξαναβρεθώ
εκεί με το ποδήλατό μου.


Τη νύχτα το φεγγάρι κρέμεται
εκεί· όμως η Βαράσοβα φαίνεται
το πρωί.


Οι βάρκες πάνε για ψάρεμα
και  εγώ κάθομαι εκεί,
τον ήλιο  για να δω
που ανατέλλει κάθε πρωί.


Ο Παλαμάς γεννήθηκε εδώ·
γι’ αυτό εμπνεύστηκε από
τον τόπο αυτό.


Κωνσταντίνος Βάγιας, Α2


«Το μαγευτικό Μεσολόγγι»


Ένας τόπος μικρός, μα όπου κι αν σταθείς,
γεμάτος δάκρυα κι αρμύρα σίγουρα θα βρεθείς.
Το χώμα σκληρό, με αίμα ποτισμένο
από  έναν λαό σκληρά δοκιμασμένο.
Ένας τόπος όμορφος με κάλλη φορτωμένος
που σε καλεί να τον χαρείς εσύ ο διαλεγμένος.


Κωνσταντινα Μαρία Χουλιάρα ,Α2


Εκεί απ’ τη γη αυτή
πήρα κουράγιο και δύναμη
ν’ αντέξω άραγε ακόμα
ποιος ξέρει τι;
Σπυριδούλα Μοσχοπούλου, Α1


Εκεί απ’ της λιμνοθάλασσας την πανέμορφη λάμψη
ξεπροβάλλουν δυο σκιές χαμένες απ’ του Θεού θέληση και πράξη
όμως ο Ίδιος με έστειλε εδώ...
Και κοιτώ τον απέραντο ουρανό.
Γεράσιμος Μαστραπάς, Α1




Κωνσταντίνος ονομάζεσαι,
Ω μέγα ποιητή, της πατρίδας μας.
Σου αφιερώνω τούτο
Το ποιήμα, εγώ ο μικρός, με σεβασμό
Ησουν σπουδαίος άνθρωπος, αλλά
Σε πλήγωσε ο μαύρος καβαλάρης.


Πάτρα η πόλη σου, το
Αλάτι της
Λιμνοθάλασσας, έγινε ποίημά σου,
Αιτία των έργων σου –ποτέ δεν το ξέχασες – το
Μεσολόγγι, ο τόπος που μεγάλωσες,
Αθήνα, εκεί που σπούδασες,
Σε ευχαριστούν γι’ αυτά που τους έδωσες!


Δημήτρης Μπαλκούρας, Α1












ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
    1. Κομνηνού Ιωάννα, Υπ. Δρ. Φιλοσοφίας, Θεολογίας, η διδασκαλία των αξιών στην εκπαίδευση στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών προγραμμάτων
    2. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Δημιουργική Γραφή, οδηγίες πλεύσεως


ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ

«ΜΙΑ ΛΥΜΑΤΟΘΑΛΑΣΣΑ»



Όνομα συγγραφέα: Παρασκευή Μπάρλα

Σχολείο: Γυμνάσιο Ευηνοχωρίου

Διεύθυνση :  Ευηνοχώρι

Τηλέφωνο σχολείου: 2631039357

e-mail σχολείου: mail@gym-evinoch.ait.sch.gr

Είδος εργασίας: Δημιουργική γραφή






























ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου την εποχή του Κωστή Παλαμά αποτελούσε έναν πίνακα ζωγραφικής, μια πηγή έμπνευσης: γαΐτες, ψαροκάλυβα, αχόρταγοι γλάροι, κέφαλοι που τινάζονταν ψηλά και ξανάπεφταν στα νερά με παφλασμό, αισθητή περίσσια δροσιάς και μυρωδιά αρμύρας....
Σήμερα όμως ποια είναι η εικόνα της Λιμνοθάλασσας; Σκουπίδια παντού, απόβλητα, αποξηράνσεις βάλτων, καταστροφή φυσικής βλάστησης και ζωικού πλούτου...
Ποιες σκέψεις θα έκανε ο Κωστής Παλαμάς, αν ζούσε στην εποχή μας, για τη σημερινή μορφή της Λιμνοθάλασσας; Τι θα ‘λεγε σήμερα στους Μεσολογγίτες;
Αυτό επιχειρεί να παρουσιάσει το ποίημα «Μια λυματοθάλασσα».
ΛΕΞΕΙΣ - ΚΛΕΙΔΙΑ: Λιμνοθάλασσα, καταστροφή,σκουπίδια, σκέψεις.






















( Το παράπονο του  Κ. Παλαμά για το σημερινό κατάντημα
της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου )


Kαρδιά πονάς δεν μου μιλάς μια μορφή αλλάζει
ρηχή λιμνούλα βρώμικη σκουπίδια στο πρεβάζι·

μια μυρουδιά αλλιώτικη, χαμένο ακρογιάλι,
αν ζούσα ,δεν θα’ ρχόμουνα ξανά εγώ και πάλι.

Χανότανε το μάτι μου στη λίμνη τη μεγάλη
που έμοιαζε απέραντο λιβάδι της χαράς,

μα σήμερα πώς θλίβομαι που ‘ναι τεμαχισμένη,
έτσι που είναι σήμερα είναι για να πονάς.

Μια πίκρα όπως άλλαξες μες στη ζωή μια ζάλη,
τα χρόνια όπου πέρασαν σε γέρασαν, τι χάλι!

Λιγόστεψαν οι βάρκες σου, τα ψάρια σου ψοφάνε·
οι άνθρωποι αδιάφοροι σκουπίδια σου πετάνε.

Μα ποιος ζωγράφος στέκεται, πού είν’ ο ποιητής σου
ακόμα και η έμπνευση φρενάρει την ορμή σου·

ο έρωτας απέθανε, η πόλη σου κοιμάται
και σεις μικρά ψαρόπουλα αλλού μου κελαηδάτε.

Άνθρωπε συ δεν σέβεσαι της φύσης τη φροντίδα
τη λίμνη σου την έκαμες να ζει χωρίς ελπίδα·

«πολιτισμέ» μου βάρβαρε λερώνεις μία πόλη,
το σήμερα μην το κρατάς ας βοηθήσουν όλοι!





Η ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ  ΑΛΛΟΤΕ
 


                       Η ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΣΗΜΕΡΑ


«ΒΛΕΠΩ ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ ΤΗ ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ»




Όνομα συγγραφέα: Σοφία Τριανταφυλλίδη, Α΄ τάξη

Σχολείο: Γυμνάσιο Ευηνοχωρίου

Διεύθυνση :  Ευηνοχώρι

Τηλέφωνο σχολείου: 2631039357

e-mail σχολείου: mail@gym-evinoch.ait.sch.gr

Είδος εργασίας: Δοκίμιο























ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου με τη φωτεινή της διαύγεια, με το χάδι των δροσερών μαϊστραλιών της, με την ηρεμία της και τη γαλήνη αποτελεί το πιο εκλεκτό στοιχείο της ομορφιάς του μεσολογγίτικου χώρου. Η λιμνοθάλασσα αυτή γοήτεψε και τον Κωστή Παλαμά.
Η αγάπη του και το δέσιμό του με το φυσικό αυτό στοιχείο επιχειρείται  να παρουσιαστεί στην παρούσα   εργασία . Συγχρόνως γίνεται αναφορά  και  στην εικόνα που παρουσιάζει σήμερα η λιμνοθάλασσα καθώς και στους κινδύνους που την απειλούν.
ΛΕΞΕΙΣ – ΚΛΕΙΔΙΑ: Λιμνοθάλασσα, έμπνευση , δημιουργία, μόλυνση , υγρότοπος





























Είμαι ένα μικρό χωριατόπουλο που με τόσα φτωχά προσόντα που διαθέτω, προσφέρθηκα να γράψω γι’ αυτήν... Για μια γαλαζοφορεμένη, με χρυσά κοσμήματα στολισμένη και με το φως του ήλιου λουσμένη, μια Μεσολογγίτισσα λεβέντισσα. Σα βράχος στάθηκε στο πέρασμα των χρόνων, δεν λύγισε ποτέ σηκώνοντας το βάρος των χιλιάδων σκλαβιών, αφού πολλοί τη ζήλευαν, την ερωτεύτηκαν, μαγεύτηκαν από την κόμη της και προσπάθησαν να την κατακτήσουν. Ο Παλαμάς όμως την είδε διαφορετικά. Η μεγάλη λιμνοθάλασσα ήταν η παρηγοριά του στις δύσκολες στιγμές της ζωής του, ο παιδικός και εφηβικός του έρωτας, η γυναίκα της ένδοξης και γενναίας ζωής του.
 Ο Παλαμάς γεννήθηκε στην Πάτρα στις 13 Ιανουαρίου του έτους 1859 από γονείς που κατάγονταν από το Μεσολόγγι. Η οικογένεια του πατέρα του ήταν οικογένεια λογίων, με πνευματική και θρησκευτική δραστηριότητα.
   Όταν ο ποιητής ήταν 6 ετών έχασε και τους δυο γονείς του σε διάστημα σαράντα ημερών. Στενοί συγγενείς ανέλαβαν τότε τα τρία παιδιά της οικογένειας.Εκείνον τον ανέλαβε ο θείος του Δημήτριος Παλαμάς που κατοικούσε στο Μεσολόγγι. Εκεί ο μικρός Παλαμάς έζησε επτά ολόκληρα χρόνια, όμως δεν ξέχασε ποτέ τους αδικοχαμένους γονείς του. Τους είχε κλειδώσει στο πιο εύθραυστο συρτάρι της καρδιάς του και όποτε του φώναζαν και κάτι του ψιθύριζαν στ’ αυτί, εκείνο έσπαζε και τα ματάκια του Κωστή έτρεχαν βρύσες και πολλές φορές καταρράκτες.
   Καθώς τα χρόνια περνούσαν, ο Παλαμάς όλο και δενόταν περισσότερο με τη λιμνοθάλασσα. Καθημερινά την επισκεπτόταν και της ομολογούσε τον καημό του. Της έτρεφε τόσο μεγάλη αγάπη με αποτέλεσμα να μιλά γι’ αυτή όπου κι αν βρισκόταν. Εκείνη αγαπούσε τον Κωστή και εκείνος το ίδιο.
 Λίγα  χρόνια αργότερα, ο μικρός άρχισε να γράφει τα πρώτα του ποιήματα.Δεν ήταν όποια και όποια ποιήματα.Έδειχναν ότι είχε πολλές δυνατότητες για να εξελιχθεί σε έναν καταξιωμένο ποιητή. Τα περισσότερα από τα ποιήματά του ήταν αφιερωμένα στη λιμνοθάλασσα με συχνά κομψούς χαρακτηρισμούς. Ο Παλαμάς θεωρούσε το φυσικό αυτό γέννημα ως κάτι το μοναδικό, κάτι που έδινε χαρές στις λύπες του, κάτι που τον ανέβαζε συναισθηματικά όταν ήταν στενοχωρημένος. Τη θεωρούσε ως κάτι παραπάνω από φίλο και γνωστό. Ήταν η δεύτερη γυναίκα του σε όλη τη ζωή του. Στα  ποιήματά του περιγράφει την εξωτερική της εμφάνιση, όπως για παράδειγμα:
Η λίμνη μας, νυφούλα, ήμερη, λαμπρή,
με ρούχα γαλανά·τα ψάρια το προικιό της·
Βραχιόλια ή καλαμωταίς·εμείς γαμπροί·
Κι εσύ η ευτυχία της, το όνειρό της!
Σε αυτή τη στροφή παρομοιάζει τη λιμνοθάλασσα σαν μια γυναίκα όχι απλή, θνητή, αλλά και ως θεά μπορεί και ως Μούσα.
Ορισμένες όμως φορές η λιμνοθάλασσα δεν θεράπευε  τον καημό του Παλαμά όπως φαίνεται στο ποιήμά του «Μια πίκρα». Σε δυο από τις στροφές του εκφράζει τον πόθο ενός παιδιού να έχει γονείς και να μην βρεθεί στην ορφάνια:
Κι εμέ, τρισαλίμονο! Μια πίκρα με πίκραινε,
μια πίκρα μεγάλη,
και δε μου τη γλύκαινες πανώριο ξαγνάντεμα
της πρώτης λαχτάρας μου, καλό μου ακρογιάλι!

Ποια τάχα φουρτούνα φουρτούνιαζε μέσα μου
και ποια ανεμοζάλη
που δε μου την κοίμιζες και δεν την ανάπαυες,
πανώριο ξαγνάντεμα κοντά στ’ ακρογιάλι;

Όμως τα αισθήματά του για εκείνη ήταν τα ίδια με τα αισθήματα για τους γονείς του. Αγαπούσε αυτή τη γυναίκα με τα γαλάζια, μακριά, πυκνά μαλλιά και την ωραία κορμοστασιά, για όλα τα χρόνια της ζωής του , ιδίως τις άνοιξες και τα καλοκαίρια. Το γλυκό αστραφτερό φως της λίμνης επάνω στη βαθυγάλαζη, συνήθως ακύμαντη επιφάνεια τον εξέπληττε και τον γοήτευε. Εκεί γλιστρούσαν γαΐτες με μια φτερούγα λευκό πανί. Εκεί, πάνω σε πάλους χωμένους στα νερά , φάνταζαν ψαροκάλυβα. Ήταν τόσο μικρή όσο μια πέτρα γαλάζια «γαλάζια πέτρα του γιαλού» στο χάρτη κι όμως είχε λαμπρή ιστορία και δόξα.
 Εκτός από τη  λιμνοθάλασσα τον συγκινούσε η ζωή των ψαράδων. Του κινούσε τη συμπάθεια ο αγώνας τους στην ψαρική τέχνη, στο κυνήγι των θαλασσινών πουλιών, στις αλυκές με το λιοπύρι.
Μα είχε πάντα απωθημένη στην καρδιά του τη λιμνοθάλασσα με την αζάρωτη, ροδογάλαζη απλωσιά της και τους αφημένους πάλους, με τα γυροβολίδια των ιβαριών, με τις γαΐτες, τις πελάδες, ρόδινα ή χρυσοπόρφυρα στολίδια όλα, που καθρεφτίζει στη διαφάνειά της ολόκληρο το Ζυγό. Την αγάπησε πάρα πολύ και την τραγούδησε με πάθος:
Σα σε βλέπω πάντα νασαι
δίχως κύμα αγριωπό,
να γελάς και να κοιμάσαι,
Λίμνη σάγαπώ.

Με το γρήγορο πρυάρι,
νύχτα, δειλινό, πρωί
μες στη γαλανή σου χάρη
νοιώθη την ζωή...

Ο Παλαμάς έζησε ως ενήλικας στην Αθήνα, για την οποία έγραψε και ποιήματα. Εξακολουθούσε όμως να γράφει γαι το Μεσολόγγι μέχρι το θάνατό του. Πέθανε στις 27 Φεβρουαρίου 1943 στην Αθήνα υπό γερμανική Κατοχή. Στην κηδεία του χιλιάδες κόσμου τον συνόδεψαν στην τελευταία του κατοικία, ψάλλοντας τον Εθνικό Ύμνο
 Σήμερα η λιμνοθάλασσα της δόξης έχει γίνει ένας σκουπιδότοπος και έχει χάσει κάθε λάμψη και ζωντάνια της. Η «γαλάζια νυφούλα» έχει καταστραφεί, φημίζεται ωστόσο για το καλό της αυγοτάραχο. Πολλοί κίνδυνοι την απειλούν και κανείς δεν προσπαθεί να τη βοηθήσει.Κι όμως εκείνη ήταν που έδωσε φήμη στους Μεσολογγίτες και τις Μεσολογγίτισσες.
Θα ήθελα, ωστόσο, να επιμείνω στους κινδύνους που απειλούν αυτή την πηγή ζωής και πλούτου. Η αποξήρανσή της με σκοπό τη μετατροπή της σε γεωργική ή οικιστική γη. Αυτό συμβαίνει και με όλους τους υγρότοπους της περιοχής. Παρά τον καθοριστικό ρόλο που έπαιζε διαχρονικά στην περιοχή η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου δεν ξέφυγε από την κοινή μοίρα των υγροτόπων. Δέχτηκε πολλές ανθρώπινες επεμβάσεις σε εποχές που η ύπαρξη υγροτόπων ισοδυναμούσε με εστίες μόλυνσης και η θεραπεία της ελονοσίας παρέπεμπε στην αποξήρανση ελών, βαλτών και εκτάσεων που συγκέντρωναν νερά μικρού βάθους.
Η καταστροφή της φυσικής βλάστησης σε έναν υγρότοπο και κυρίως της παρόχθιας από εκχερσώσεις ή πυρκαγιές έχει άμεση επίπτωση στην ποσότητα νερού και των φερτών υλικών που καταλήγουν εκεί. Επομένως, καταστρέφοντας την παραλίμνια βλάστηση μειώνεται η δυνατότητα προστασίας από τη διάβρωση και τις πλημμύρες.
Ακόμη η υπεράντληση των μεγάλων ποσοτήτων νερού για την άρδευση των γύρω καλλιεργειών σε συνδυασμό με την παρατεταμένη περίοδο ανομβρίας που διανύουμε, είναι ένας άλλος κίνδυνος.
 Πάντως για την προστασία των υγροτόπων και, γενικότερα, των ευαίσθητων οικοσυστημάτων δεν είναι πάντοτε απαραίτητη η απαγόρευση οποιασδήποτε δραστηριότητας και παρέμβασης. Αντιθέτως, σε πολλές περιπτώσεις προστασία επιτυγχάνεται με την ανθρώπινη παρουσία και την άσκηση ορισμένων, ήπιας μορφής, δραστηριοτήτων.
Εύχομαι όλοι μας μικροί και μεγάλοι να συνειδητοποιήσουμε εγκαίρως τη μεγάλη αξία και σημασία της λιμνοθάλασσας και να την προστατεύσουμε από τους παραπάνω κινδύνους.
Χρειάζεται να γίνουμε όλοι μας οικολόγοι και θα πρότεινα να εισαχθούν στα σχολεία δημοτικά και γυμνάσια περισσότερα μαθήματα  για το περιβάλλον, την ενέργεια, τη χλωρίδα και την πανίδα της χώρας μας.
Ας καταλάβουμε όλοι ότι για να συνεχίσει να υπάρχει η λιμνοθάλασσα δεν χρειάζονται μόνο ευχές. Απαιτούνται και έργα.